 |
Belediyelerin Sosyal Güvenlik Kurumuna Karşı Olan Bildirim Yükümlülükleri |
20-07-2015 |
Belediyelerin Sosyal Güvenlik Kurumuna Karşı Olan Bildirim Yükümlülükleri
Kayıt dışı istihdamı ve Sosyal Güvenlik Kurumunun prim kaybını engellemek adına, 5510 Sayılı Kanun ile Belediyeler ve bağlı kuruluşlarına birçok bildirim yapma yükümlülüğü getirilmiştir. Aynı kanunda bu bildirim yükümlülüklerini yerine getirmeyen ilgililer hakkında idari para cezası yaptırımı öngörülmüştür.
Bu yazımızda belediyeler ve bağlı kuruluşlarını en çok ilgilendiren ve uygulamada en çok yer bulan aşağıdaki bildirim yükümlülükleri üzerinde durulacaktır.
5510 sayılı Kanunun 90. ve 11. maddesi ile Belediyeler ve bağlı kuruluşları;
* İhale yolu ile yaptırdıkları her türlü işleri üstlenenleri ve bunların adreslerini sözleşme tarihinden itibaren on beş gün içerisinde,
* Vermiş oldukları yapı ruhsatlarını ise verildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde,
Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine bildirmekle yükümlü tutulmuşlardır.
Örneğin;
A belediyesi tarafından ihale edilen bir işe ait sözleşmenin, idare ve yüklenici tarafından 18/12/2014 tarihinde imzalandığı varsayıldığında söz konusu bildirimin en geç 02/01/2015 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine yapılması gerekmektedir.
Aynı şekilde ;
A belediyesi tarafından 19/12/2014 tarihinde tanzim edildiği varsayılan yapı ruhsatının ise en geç 19/01/2015 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine bildiriminin yapılması gerekmektedir.
Söz konusu bildirimlerin hiç yapılmaması veya yasal süresi içerisinde yapılmaması halinde ise aynı kanunun 102.maddesinde ilgililer için idari para cezası yaptırımı öngörülmüştür.
Ancak yapılmayan bildirimlerden dolayı idari para cezası uygulanması belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının bildirim yükümlülüğünü ortadan kaldırmamaktadır.
* Bahsi geçen bildirimlerin hiç yapılmaması veya yasal süresi içerisinde yapılmaması halinde ilgililere, Kanunun 102.maddesine istinaden her bir bildirim yükümlülüğüiçinaylık asgari ücret tutarında idari para cezasıuygulanmaktadır.
Örneğin;
A Belediyesi tarafından 15/08/2014 tarihinde tanzim edildiği varsayılan yapı ruhsatının en geç 15/09/2014 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine bildiriminin yapılması gerekmektedir.
Ancak söz konusu bildirimin A belediyesince hiç yapılmadığı veya yasal süresi dışında yapıldığı varsayıldığında A Belediyesine 1.134,00 TL (bildirimin yasal olarak yapılması gereken son günde geçerli olan asgari ücret) tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
* Diğer taraftan ise Sosyal Güvenlik Kurumunca Kanunun 102. maddesi gereğince uygulanan idari para cezalarının tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde uygulanan cezalarda her zaman dörtte bir oranında indirime gidilmektedir.
Bu sebeple yukarıdaki örnekte bahsi geçen 1.134,00 TL tutarındaki cezanın A Belediyesince tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde , 851,00 TL tutarında ödenmesi mümkündür.
*Ancak bahsi geçen bildirimlerin yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içerisinde yapılması ve söz konusu cezaların ilgililerce, yapılacak tebligat tarihini takip eden günden itibaren 15 gün içerisinde ödenmesi şartıyla her bir bildirim yükümlülüğü içinaylık asgari ücretin dörtte birinin dörtte üçü tutarında idari para cezasıuygulanmaktadır.
Örneğin;
A belediyesi tarafından ihale edilen bir işe ait sözleşmenin, idare ve yüklenici tarafından 04/08/2014 tarihinde imzalandığı varsayıldığında söz konusu bildirimin en geç 19/08/2014 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine yapılması gerekmektedir.
Söz konusu bildirimin, A Belediyesince yasal süresi dışında 27/08/2014 tarihinde yapıldığı varsayıldığında A Belediyesine 1.134,00 TL tutarında idari para cezası uygulanması gerekmektedir.
Ancak söz konusu bildirim yasal süresi geçtikten sonra ilgililerce kendiliğinden 30 gün içerisinde yapıldığından, 1.134,00 TL tutarındaki cezanın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde ilgililerce ödenmesi şartıyla (1.134,00/4)x3/4=212,00 TL olarak ödenmesi mümkündür.
İhale mevzuatına göre yaptırılan işlerden ve özel nitelikteki inşaat işlerinden dolayı bu işleri yapan işverenlerle ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumunca asgari işçilik uygulaması yapılmaktadır.
Gerek Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimince gerekse de Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişlerince asgari işçilik uygulaması yapılırken, yapılan inşaata veya yapılan ihaleli işe ait bilgi ve belgeler ilgili belediye veya bağlı kuruluşundan 7201 sayılı kanuna istinaden bir tebligat ile istenmektedir.
* İlgililer Kurumca istenilen bu bilgi ve belgeleri Kanun 85.maddesi gereği en geç bir ay içerisinde Kuruma bildirmekle yükümlü tutulmuşlardır.
İstenilen bu bilgi ve belgelerin 1 aylık yasal süresi içerisinde Kuruma verilmemesi durumunda ise ilgililer hakkında Kanunun 102. maddesine istinaden aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası uygulanmaktadır.
Örneğin;
Özel bir bina inşaatı hakkında , B Sosyal Güvenlik Merkezince yapılacak olan asgari işçilik uygulamasına esas bilgi ve belgelerin 7201 sayılı kanuna göre bir tebligat ile A Belediyesinden istendiği ve söz konusu tebligatın 19/11/2014 tarihinde A Belediyesince tebliğ edildiği varsayıldığında bu durumda istenen bilgi ve belgelerin en geç 19/12/2014 tarihine kadar B Sosyal Güvenlik Merkezine bildirilmesi gerekmektedir.
Söz konusu bildirimin hiç yapılmaması veya 19/12/2014 tarihinden sonra yapılması durumunda A Belediyesine 1.134,00x2=2.268,00 TL tutarında idari para cezası uygulanacaktır.
Gerek Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimince gerekse de Sosyal Güvenlik Kurumu Müfettişlerince, asgari işçilik uygulamasına esas istenen bilgi ve belgelerin, muhtelif sebeplerden dolayı 1 aylık yasal süresi içerisinde bildirilmesinin mümkün olmadığı durumlarda gerekçesi belirtilmek sureti ile ek süre talep edilmesi belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının idari para cezası yaptırımı ile karşılaşmamaları açısındanyararlarına olacaktır.
Kanunun 90. maddesi gereği Belediyelerce veya bağlı kuruluşlarınca, geçici iskân veya yapı kullanma izin belgesi verilmeden önce yapılan inşaat dolayısıyla veya kamu ihale mevzuatına göre yaptırılmış işlerde ise yüklenicilerin kesin teminatının iade edilmesi işleminde, ilgililerin Sosyal Güvenlik Kurumuna borçlarının bulunmadığını gösterir ilişiksizlik belgesinin (asgari işçilik uygulaması neticesinde tanzim edilmektedir) istenmesi zorunludur.
5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununda idari para cezaları Kurumun gelirleri arasında sayılmış olduğundan, Kurumun ilgili birimince ilişiksizlik belgesi tanzim edilirken Kurum zararına sebebiyet vermemek adına yukarıda bahsi geçenbildirimlerin yasal süresi içerisinde yapılıp yapılmadığı hususu kati surette kontrol edilmektedir.
Bu sebeple Belediyeler ve bağlı kuruluşlarınca , söz konusu süreli bildirimlerin vakit kaybetmeden Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine yapılması yararlarına olacaktır
Diğer taraftan ise Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan bildirimlerde hangi tarihin Kurumca bildirim tarihi olarak kabul edildiği hususunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’ne göre Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine,
1-Doğrudan yapılan başvuru ve bildirimler ile adi posta veya kargo ile yapılan başvuru ve bildirimlerin kurumun gelen evrak kayıtlarına intikal tarihi başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilmektedir.
2-Taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi yolu ile yapılan başvuru ve bildirimlerde ise başvuru veya bildirimin postaya verildiği tarih başvuru veya bildirim tarihi olarak kabul edilmektedir.
Örneğin;
A Belediyesi tarafından Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine adi posta ile 19/12/2014 (postaya veriliş tarihi ) tarihinde yapılan bildirimin, ilgili birimin gelen evrak kayıtlarına intikal tarihinin 25/12/2014 olduğu varsayıldığında söz konusu bildirimin Kuruma yapılma tarihi 25/12/2014 olarak kabul edilmektedir.
Aynı şekilde ;
A Belediyesi tarafından Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine acele posta servisi ile 19/12/2014 (postaya veriliş tarihi ) tarihinde yapılan bildirimin ise ilgili birimin gelen evrak kayıtlarına intikal tarihinin 25/12/2014 olduğu varsayıldığında, bu sefer söz konusu bildirimin Kuruma yapılma tarihi 19/12/2014 olarak kabul edilmektedir.
Bu sebeple posta aşamasında yaşanması muhtemel gecikmeler göz önüne alındığında Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili birimine yapılacak olan tüm süreli bildirimlerin taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi vasıtası ile yapılması Belediyelerin ve bağlı kuruluşlarının idari para cezası yaptırımı ile karşılaşmamaları açısından yararlarına olacaktır.
Ali SAR
Antalya Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü
Muratpaşa Sosyal Güvenlik Merkezi
Prim Tahakkuk ve Tahsilat Servisi
